ආර්ථික අර්බුදය ජයගන්නා හැටි
සමුපකාර ව්‍යාපාරය වහා ගෙනඑන්න – පීඩිත ජනතාවට සහන දෙන්න
2022 වසර උදාවත් සමගම ඔබ සැමට සතුට, යහපත් සෞඛ්‍යය සහ ඔබේ අවශ්‍යතා සහ ඉලක්ක සපුරා ගැනීමට මම ප‍්‍රාර්ථනා කරමි. නමුත් මට ඔබට සමෘද්ධිය ප‍්‍රාර්ථනා කළ නොහැක. මන්ද ධනවතුන් පමණක් එම වරප‍්‍රසාදය භුක්ති විඳිනා හෙයිනි. කෝටිපතියන් ඇතුළු ධනවතුන් සඳහා පනවා ඇති උපරිම බද්ද තවමත් 14% ලෙස පවතී. යුරෝපයේ එම උපරිමය 40% වන අතර ස්කැන්ඩිනේවියානු රටවල එම බද්ද 50% ඉක්මවයි. මේ අනුව පැහැදිලි වන්නේ වත්මන් ආර්ථික අර්බුදයේ බර පටවන්නේ දුප්පතුන් ඇතුළු සියලූ ජනතාව මත මිස ධනවතුන් මත නොවන බවයි.
MRI වාර්තාවලට අනුව වත්මන් ආර්ථික අර්බුදය නිසා පවුලේ ආදායමෙන් 50%කට වඩා දරිද්‍රතා රේඛාවෙන් පහළට වැටීමට සිදු වී ඇත. මන්දපෝෂණ අනුපාතය 18.3% දක්වා ඉහළ ගොස් ඇත. (එයින් අදහස් කරන්නේ වයස අවුරුදු 5 ට අඩු දරුවන්ගෙන් 1/5 ක් කෙට්ටු, සහ මානසික ඌනතාවයන් ඇති වන අතර අනෙක් අයටද විවිධ මට්ටම්වලට අහිතකර ලෙස බලපා ඇති බවයි.)
කුසගින්න මෙහි ක්ෂණික බලපෑම වන අතර, අනාගත පරම්පරාව මේ අනුව දරුණු ලෙස පෝෂණ ඌනතා මගින් දුක් විඳිනු ඇත. ඒ නිසා අලූත් අවුරුද්දේ මගේ ප‍්‍රාර්ථනාව නම් රජය කුසගින්නෙන් පෙළෙන සියලූ දෙනා හඳුනාගෙන එම පවුල්වලට සාගින්නෙන් වළක්වා ගැනීමට නොමිලේ වියළි සලාක ලබාදිය යුතු බවයි. මෙය රජයේ ප‍්‍රමුඛත්ව විය යුතුව ඇත.
අධිවේගී මාර්ග සහ සමහර සංවර්ධන ව්‍යාපෘති දෙස බලා සිටිය හැක. නමුත් මේ නව රජය අති විශාල බහුතරයකින් පාර්ලිමේන්තුවේ බලයට පත්වීමෙන් පසු ජනතාව බලාපොරොත්තු වූ වෙනස එය පමණක් නොවේ. ශීඝ‍්‍රයෙන් ඉහළ යන භාණ්ඩ මිල සහ ආර්ථිකයේ බරපතල අවභාවිතය හේතුවෙන් දිනෙන් දින ජනතාව අත්විඳින දුක්ඛිත තත්ත්වය හමුවේ දිනෙන් දින වැඩි වැඩියෙන් ජනතා කෝපයට ආණ්ඩුව පත් වන අතර, මුදල් අමාත්‍යවරයා විසින් නව වසර උදා කිරීම සඳහා ලබා දෙන සහන පැකේජය අපි සාදරයෙන් පිළිගනිමු. එය ලබා දී ඇත්තේ ජනගහනයෙන් ඉතා සුළු කොටසකට (උදාහරණයක් ලෙස රජයේ සේවකයන්ට, නමුත් මෙහි දී ද මෙය ස්ථිර සේවකයන්ට පමණක් සීමා වේද, නැතහොත් සියලූම තාවකාලික සේවකයන් ඇතුළත් වේද යන්න පැහැදිලි නැත.) වුවත් මෙම අවිනිශ්චිතතා පැකේජයේ සහන අනෙකුත් අයට ද අදාළ විය යුතුව ඇත. පෞද්ගලික අංශයේ රැුකියා කරන විශාල බහුතරයකට මෙහි ප‍්‍රතිලාභ නැත. ඇත්තටම අසරණ කණ්ඩායම වන සමෘද්ධිලාභීන්ට පවා ලැබෙන්නේ රුපියල් 1000/- ක වැඩිවීමක් පමණකි. සේවකයින්ගෙන් 60% ක් අවිධිමත් අංශයේ සිටින අතර ඔවුන් ද පැකේජයෙන් ඉවත් කර ඇත. වතුකරයේ සේවය කරන බහුතරයකට තවමත් රුපියල් 1000/- වැටුප් වැඩිවීමක් ලැබී නොමැති අතර, මේ අනුව රජය සහ සමාගම් අතර වෘත්තීය සමිති සමග ඇති කරගත් ගිවිසුම් කඩකර ඇත. එහෙත් අත්‍යවශ්‍ය ද්‍රව්‍ය ඇතුළු සියලූම භාණ්ඩවල මිල සීඝ‍්‍ර ලෙස ඉහළ යෑම ජනතාව මුහුණ දෙන ආර්ථික දුෂ්කරතාවලට මූලික හේතුව වී ඇත. මා කලින් ලිපියක සඳහන් කළ ජාත්‍යන්තර කුමන්ත‍්‍රණය විදේශ විනිමය (ඩොලර්) අර්බුදයේ වේගවත් පිපිරීමත් සමග ඉතා හොඳින් ක‍්‍රියාත්මක වන බව පෙනේ.
විදේශ සංචිතය එහි සාමාන්‍ය වටිනාකම වන ඩොලර් බිලියන 8 සිට ඩොලර් බිලියන 1.6 දක්වා පහත වැටී ඇත. විශේෂයෙන්ම Fitch ශ්‍රේණිගත කිරීම CC වෙත පහත වැටීමෙන් පසුව ණයවර ලිපි (LCs) හරහා ආනයනය කිරීම දැන් කළ නොහැකි වී ඇත. මෙම අඩු ශ්‍රේණිගත කිරීම අප සෘජු විදේශ ආයෝජන (FDI) සඳහා අවදානම් සහිත රටක් බව ලෝකයට ඒත්තු ගන්වා ඇත. ඖෂධ, ආහාර ද්‍රව්‍ය වැනි අත්‍යවශ්‍ය ද්‍රව්‍යවල හිඟයක් පවා ඇතිවීමේ අවදානමක් මතුව ඇත. රටේ සහ ජනතාවගේ දුප්පත් තත්ත්වය ආර්ථික අර්බුදය සහ වසංගතය, රටේ ආර්ථිකයට සහ එහි පුනර්ජීවනය පිළිබඳ බලාපොරොත්තුවට විශාල පීඩනයක් එල්ල කරයි. යහපාලන ආණ්ඩු පාලන සමයේදී එය හමුදා කඳවුරක් බවට පත් කිරීමත් සමඟ අපේ ආර්ථිකය ඇමරිකානුවකු අත්පත් කර ගැනීමේ අනතුරට මුහුණ පෑමට තුඩු දුන් 1977 න් පසු නව ලිබරල් ප‍්‍රතිපත්ති වෙත නැවත පැමිණීමේ පීඩනය දැන් වඩාත් බලවත් ලෙස මතු වී තිබේ.
ඩොලර් අර්බුදය සහ ආර්ථිකයේ කඩාවැටීම ශ්රී ලංකාවට ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදලට දණ නමා ඔවුන්ගේ නව ලිබරල් කොන්දේසි පිළිගැනීමට බල කරයි. මෙම සන්දර්භය තුළ ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදලට යෑම මෙන්ම විනාශකාරී MCC සහ SOFA ගිවිසුම් අත්සන් කිරීමට බලපෑම් කිරීම ප‍්‍රතික්ෂේප කළ වත්මන් රජයට ඉඩ දීමට බලකෙරෙනු ඇත. මෙය සිදු වීමට ඉඩ නොතැබිය යුතුය. 1972-73 ඇති වූ දරුණුතම ආර්ථික අර්බුදයේදී ප‍්‍රධාන වශයෙන්ම පාලනයකින් තොරව ලාභ ලබන අශික්ෂිත වෙළෙඳුන් සහ මහා මෝල් හිමියන් වැනි අනෙකුත් අය නිසා ඇති වූ ඉහත ගැටලූවලට මුහුණ දුන්නේ ශ‍්‍රීලනිප/ලසසප/කොප හවුල විසින් සෘජු ගනුදෙනු පුළුල් කර ශක්තිමත් කරමිනි. කුඩා ගොවීන් සහ පාරිභෝගිකයින් ඇතුළු බහුකාර්ය සමුපකාර හරහා නිෂ්පාදකයා, පාරිභෝගික සමුපකාර හරහා අතරමැදියා විසින් ලාභ ලැබීම අවම කළේය. මෙමගින් පාරිභෝගිකයාට විශේෂයෙන් අත්‍යවශ්‍ය ද්‍රව්‍ය සඳහා අඩු මිලක් සහතික කළා පමණක් නොව, වගාකරුට සාධාරණ ගොවිපළ මිලක් ද සහතික විය. සමුපකාර ව්‍යාපාරය සහ අනෙකුත් සමුපකාර ව්‍යාපාරය පුනර්ජීවනය කරන ලෙස සමසමාජ පක්ෂය නැවතත් රජයෙන් ඉල්ලා සිටී. අලෙවි දෙපාර්තමේන්තුව, වී අලෙවි මණ්ඩලය වැනි රාජ්‍ය ආයතන යළි පිහිටුවා ඒවා ජනතාවට සේවා සලසන ආයතන ලෙස ශක්තිමත් කළ යුතුය.
මිල ඉහළ යෑමට වගකිව යුතු අනෙක් ප‍්‍රධාන සාධකය වන්නේ උද්ධමනය පිළිබඳ ගැටලූවයි. 2021 නොවැම්බර් මාසයේදී 9.9% දක්වා ඉහළ ගිය උද්ධමනය 2021 දෙසැම්බර් මාසයේදී 12.1% දක්වා මාසයක් තුළ දැඩි ලෙස ඉහළ ගියේය. මෙයට බොහෝ දුරට හේතු වී ඇත්තේ මුදල් නෝට්ටු මුද්‍රණය කිරීම ය. උද්ධමනය දැවැන්ත අනුපාතයකට ළඟා විය. 2021 ඔක්තෝබර් මාසයේදී මහ බැංකුව රුපියල් බිලියන 130ක් (USD 65,000,000 ට සමාන) මුද්‍රණය කළ නමුත් මෙය අයිස්බර්ග්හි කෙළවරක් පමණි. 2019 දෙසැම්බර් සිට 2021 අගෝස්තු දක්වා ශ්රී ලංකාවේ ණය ප‍්‍රමාණය රුපියල් ටි‍්‍රලියන 2.8 කින් වැඩි වූ අතර එය 42% ක දැවැන්ත අගයකි. මෙය අඩු පොලී අනුපාතිකයක් පවත්වා ගැනීමට යැයි කීම ප‍්‍රශ්නාර්ථයකි. නිවැරදි නම් එය ව්‍යවසායකයාට උපකාරයක් විය හැකි නමුත් රජයේ විශ‍්‍රාමිකයින් සහ පෞද්ගලික අංශයේ විශ‍්‍රාමිකයින් වැනි තම ඉතිරිකිරීමේ තැන්පතුවලින් පොලී මත යැපෙන අයට එය දරුණු පහරකි.
රසායනික යෙදවුම් නොමැතිකම හේතුවෙන් වගා කටයුතු පහත වැටී ඇති අතර, එළවළු, පලතුරු සහ සහල් පාරිභෝගිකයාට ලබාගැනීමේ හැකියාව පහත වැටීම තවත් කරුණකි. පෙබරවාරි/මාර්තු අස්වැන්නෙන් පසු ඇත්ත වශයෙන්ම ඇස්තමේන්තුවලට අනුව, සාමාන්‍යයට වඩා අස්වනු 30% අඩු විය හැක. නමුත් සාමාන්‍යයෙන් මාස දෙකකට වරක් අස්වනු නෙළන එළවළු සහ පලතුරුවල මිලට රසායනික පොහොර සහ වෙනත් යෙදවුම් හිඟය දැඩි ලෙස බලපා ඇත. මෙය අනෙක් අතට එළවළු සහ පලතුරු සැපයුම පහත වැටීමේ සන්දර්භය තුළ අතරමැදියා තම ලාභය රඳවා ගැනීමට උත්සාහ කිරීමට හේතු වී තිබේ. ගොවියාගේ සිට දඹුල්ල පොළටත්, ඉන් පසු මැනිං පොළටත්, එතැන් සිට ආර්ථික කලාපවලටත් අවසානයේ කඩ සාප්පුවලටත් ව්‍යාප්ත වී ඇති වෙළෙඳුන්ගේ සූරාකෑමේ දාමයකි. 1970 ගණන්වල පැමිණි ආර්ථික අර්බුදය තුළ අලෙවිකරණ දෙපාර්තමේන්තුව හරහා මෙම සූරාකෑමේ දාමය ඉවත් කරන ලද අතර එය යථා තත්ත්වයට පත් කර ශක්තිමත් කිරීම දැන් වහා කළ යුතුව ඇත. කාබනික කෘෂිකර්මාන්තයට ක‍්‍රමානුකූලව මාරුවීම දිගුකාලීන පිළිතුරයි.
මෙම ක‍්‍රියාවලියට කාලය සහ සැලසුම් සහගත විද්‍යාත්මක ප‍්‍රවේශයක් අවශ්‍ය වේ. රසායනික කෘෂිකර්මයට සුදුසු බීජ ප‍්‍රභේද වැඩිදුර පර්යේෂණ මගින් වැඩිදියුණු කරන ලද දේශීය ස්වභාවික ප‍්‍රභේද ආදේශ කළ යුතුය. කාබනික ගොවිතැන සඳහා නයිට‍්‍රජන්, පොස්පේට්, පොටෑසියම්, කැල්සියම් සහ මැග්නීසියම් ආදී සියලූම යෙදවුම් නොමිලයේ ලැබෙන බවට සහතික විය යුතුය. 43% නයිට‍්‍රජන් සහිත නැනෝ අංශු SLINTEC නැනෝ තාක්ෂණ මධ්‍යස්ථානය මගින් නිපදවා ඇත. බත් සහ තේ යන දෙකෙහිම නියමු අධ්‍යයන සාර්ථක වී ඇත. මහා පරිමාණ නිෂ්පාදනය සඳහා සැලකිය යුතු ආයෝජනයක් අවශ්‍ය වන අතර පුද්ගලික-රාජ්‍ය හවුල්කාරිත්වයක් අත්කර ගත යුතුය. පොස්පරස් ත‍්‍රිත්ව පොස්පේට් බවට පරිවර්තනය කළ යුත්තේ දිගුකාලීන අවශ්‍යතාවයක් වන සල්ෆියුරික් අම්ල බලාගාරයක් ස්ථාපිත කිරීමෙනි. මෙය රටේ රසායනික කාර්මිකකරණයට ද හේතු වනු ඇත. පොටෑසියම් ග‍්‍රාමීය මට්ටමින් දේශීය නිෂ්පාදනයක් ලෙස සිදුකළ හැකි අතර, පලතුරු නෙළීමෙන් පසු කෙසෙල් ගස් සහ කොළ උපයෝගී කර ගනිමින් මහා පරිමාණ කර්මාන්තයක් ලෙසද ලබා දිය හැකිය.
කුකුළු කර්මාන්තය ප‍්‍රවර්ධනය කිරීම මගින් කැල්සියම් ප‍්‍රභවය විය හැකි බිත්තර කටු නිෂ්පාදනය වැඩි කළ හැකිය. මැග්නීසියම් වැනි අයිතම කිහිපයක් ආනයනය කිරීමට අවශ්‍ය විය හැක. මෙම යෙදවුම් ලබා ගත හැකි වූ පසු ප‍්‍රායෝගිකව ආනයන මත යැපීමෙන් තොරව කාබනික ගොවිතැන ආරම්භ කළ හැක. ඉහත ක‍්‍රියාමාර්ග ශ්රී ලංකාවට ආහාරවලින් ස්වයංපෝෂිත වීමට උපකාර විය යුතු අතර ප‍්‍රධාන දුර්වලතාවක් වන්නේ කාර්මික සංවර්ධනයක් නොමැතිකමයි. ඉන්දියාවේ අන්ද්‍රා ප‍්‍රදේශ් වැනි ප‍්‍රාන්ත සංඛ්‍යාංක මෘදුකාංග වෙළෙඳපොළ අල්ලා ගැනීමට පෙර, ශ්රී ලංකාවට ඉන්දියාවට වඩා ඉදිරියට යෑමට අවස්ථාව ලැබුණත්, නිලධාරිවාදී අවුල් නිසා අවාසනාවන්ත ලෙස මෙම අවස්ථාව මග හැරුණි. කෙසේ වෙතත Virtusa සහ HCL Technologies වැනි දේශීය තත්ත්වයන් වර්ධනය වී ඇති අතර අනෙක් අතට ඒවා අනුගමනය කළ හැකිය. කුඩා හා මධ්‍ය පරිමාණ ව්‍යවසායක අංශයට අවශ්‍ය විද්‍යාව හා තාක්ෂණය ලබාදීම සඳහා මා ආරම්භ කළ විදාතා ව්‍යාපාරය මීට වඩා වැඩි දියුණු කළ හැකියි. පුළුල් දේශීය වෙළෙඳපොළක් සොයා ගැනීමට අමතරව නිෂ්පාදන දහසකට අධික ප‍්‍රමාණයක් දැන් අපනයනය කෙරෙන බව දැන ගැනීමට ලැබීම ගැන මම සතුටු වෙමි. පර්යේෂණ හා සංවර්ධන මධ්‍යස්ථාන ලෙස මා ආරම්භ කළ SLINTEC සහ SLIBTEC වැනි අධිතාක්ෂණික ආයතන අධ්‍යාපනික කාර්යභාරයක් ඉටු කිරීමට යොමු වී ඇත. විදේශ වෙළෙඳපොළ තුළ ඵලදායී ලෙස තරඟ කළ හැකි අධිතාක්ෂණික කර්මාන්ත සඳහා පර්යේෂණ මූලාශ‍්‍ර විය යුතුවේ. මේ අනුව ශ්රී ලංකාවට ආහාර සඳහා කෘෂිකර්මාන්තයෙන් ස්වයංපෝෂිත වනවා පමණක් නොව, වාණිජ කෘෂිකර්මාන්තයේ මධ්‍යස්ථානයක් බවට පත්වීමට පමණක් නොව, විශාල වශයෙන් පුළුල් වූ අපනයන හැකියාවක් සහිත සංවර්ධිත ආර්ථිකයක් බවට පත්විය හැකිය. අපගේ අනාගතයට තර්ජනයක් වන වත්මන් ”පව්කාර” අර්බුදයෙන් මිදීමේ මාර්ගය මෙයයි. අපට තවදුරටත් දිළිඳු රටක් නොවන, සංවර්ධිත කාර්මීකරණය වූ ජාතියක් බවට පත්වන සැබෑ ස්වාධීන ස්වෛරී ජාතියක් ලෙස නැගිටිය හැකිය.
සම සමාජ පක්ෂයේ ලේකම් හිටපු අමාත්‍ය
මහාචාර්ය තිස්ස විතාරණ
