2018 දී අසීම් මුනීර් පාකිස්තාන හමුදා බුද්ධි ප්රධානියා ලෙස පත් කරනු ලැබුවේ ඉම්රාන් ඛාන් විසිනි. නමුත් මාස නවයකට පසු ඔහුව එම තනතුරෙන් ඉවත් කරනු ලැබුවේ ඉම්රාන්ගේ බිරිඳ බුෂ්රා බිබිගේ දූෂණ ගනුදෙනු පිළිබඳව හිටපු අගමැතිට දැනුම් දීමට තරම් නිර්භීත වූ බැවිනි. කෙටිම කාලයක් සේවය කළ අයිඑස්අයි ප්රධානියා වීමේ නින්දාවට මුනීර් කිසි විටෙකත් ඉම්රාන්ට සමාව නොදුන්නේය.
පාකිස්තාන හමුදා ප්රධානී ජෙනරාල් අසීම් මුනීර් ඉන්දීය උප මහාද්වීපයේ යුද කුණාටුව පිටුපස සිටින මහමොළකරු ලෙස හැඳින්විය හැකිය. 2019 පෙබරවාරි 14 වන දින ඉන්දීය පොලිස් බළකායේ නිලධාරීන් 40 දෙනකු මියගිය දරුණු පුල්වාමා ත්රස්ත ප්රහාරය මෙහෙයවූ කුප්රකට පකිස්තාන ඔත්තු ඒජන්සිය වන අන්තර් සේවා බුද්ධි අංශය හෝ ISI හි ප්රධානියා ඔහු වීම අහම්බයක් නොවේ. වසර හයකට පසු, දැන් පාකිස්තානයේ ඇත්ත අධිපතියා වන මුනීර්, අප්රේල් 22 වන දින කාශ්මීරයේ ඇල්පයින් කඳුකරයේදී සංචාරකයන් 25 දෙනකු සහ එක් ප්රදේශවාසියකු වෙඩි තබා ඝාතනය කරන ලද පහල්ගම් ත්රස්ත ප්රහාරයේ මහ මොළකරු ලෙස ඉන්දියාවේ චෝදනාවට ලක්ව ඇත. දශක දෙකකින් නිම්නයේ සිදු වූ දරුණුතම සිවිල් සංහාරයට මෝදි රජය හමුදා ප්රතිචාරයක් සූදානම් කරන නමුත් දිනෙන් දින එය කල් යන්නේ මේ බලවත් ජෙනරාල්ට ඉන්දියාව බය නිසාද? සංචාරකයන් ඝාතනය කිරීමට පැමිණි සිව් දෙනකුගෙන් යුතු කණ්ඩායමේ නායකයා අසීම් ෆොජි විය. මෙම කණ්ඩායමේ දෙදෙනෙක් පශ්තුන් භාෂාව කතා කළ බව කියවේ. පහලගම් ප්රහාරය සිදුවී දැන් සති දෙකකට ආසන්න වන නමුත් මේ ප්රහාරකයන් සොයා ගැනීමට ඉන්දියාව අසමත් වී තිබේ.
2018 දී අසීම් මුනීර් පාකිස්තාන හමුදා බුද්ධි ප්රධානියා ලෙස පත් කරනු ලැබුවේ ඉම්රාන් ඛාන් විසිනි. නමුත් මාස නවයකට පසු ඔහුව එම තනතුරෙන් ඉවත් කරනු ලැබුවේ ඉම්රාන්ගේ බිරිඳ බුෂ්රා බිබිගේ දූෂණ ගනුදෙනු පිළිබඳව හිටපු අගමැතිට දැනුම් දීමට තරම් නිර්භීත වූ බැවිනි. කෙටිම කාලයක් සේවය කළ අයිඑස්අයි ප්රධානියා වීමේ නින්දාවට මුනීර් කිසි විටෙකත් ඉම්රාන්ට සමාව නොදුන්නේය. 2022 අප්රේල් මාසයේදී හමුදාව විසින් නිර්මාණය කරන ලද ‘පාර්ලිමේන්තු කුමන්ත්රණයකින්’ ඉම්රාන් බලයෙන් පහකරන ලදී. එම වසරේම නොවැම්බර් මාසයේදී මුනීර් හමුදා ප්රධානියා බවට පත්වීමෙන් පසුව ඉම්රාන්ගේ ඉරණම ඛේදජනක විය. මේ වසර මුලදී හිටපු අගමැති ඉම්රාන්ට වසර 14 ක සිර දඬුවමක් නියම විය.
ඉන්දියාව පාකිස්තාන හමුදාපති ගැන සැලකිලිමත් වීමට තවත් හේතු තිබේ. මුනීර් හමුදා ප්රධානියා ලෙස වැඩ භාරගත් දා සිට, ඔහු තම ආගමික ජාතිකවාදයේ සන්නාමය සමග වඩාත් දැඩි වී ඇත. ඔහු පාකිස්තානයේ භෞමික අඛණ්ඩතාව සහ ස්වෛරීභාවය ආරක්ෂා කරන්නකු ලෙස පමණක් නොව එහි දෘෂ්ටිවාදාත්මක ආරක්ෂකයා ලෙසද හමුදාවේ භූමිකාව නිරූපණය කර ඇත. 2023 අගෝස්තු මාසයේදී පෙෂාවර් හි ගෝත්රික ජිර්ගා කවුන්සිලය අමතමින් මුනීර් ප්රකාශ කර තිබුණේ,
“ලෝකයේ කිසිම බලවේගයකට පාකිස්තානයට හානි කළ නොහැක. අපි අල්ලාහ්ගේ මාර්ගයේ ජිහාඩ් (ශුද්ධ යුද්ධය) දියත් කරන අතර එය සාර්ථකත්වය අපගේ වනු ඇත. පාකිස්ථාන හමුදාවේ අරමුණ සහ මූලධර්මය වන්නේ ෂහීඩ් (ප්රාණ පරිත්යාගික) හෝ ගාසි (ජිහාඩ් වලට සහභාගි වන අයෙකු) වීමයි.” ඔහුගේ ප්රකාශය ඔහුට ‘ජිහාඩි ජෙනරාල්’ යන විරුදාවලිය ලබා දුන්නේය. ඉන්දීය මාධ්ය නිරන්තරව මුනීර් ව හඳුන්වන්නේ ජිහාඩ් ජෙනරාල් ලෙසය. අපිට නම් එසේ දැකිය නොහැකිය. පාකිස්තාන හමුදාව ලංකාවේ ත්රස්ත තර්ජන මැඬපැවැත්වීම සඳහා කළ උපකාර කිසි විටක අමතක කළ නොහැකිය. ඉන්දියාව පාකිස්තාන හමුදාව දකින ආකාරයට වෛරයෙන් හෝ ද්වේශයෙන් අපට අසීම් මුනිර්ව දැකිය නොහැකිය. සිංහලයන් පාකිස්තානයට කැමතිය. සිංහලයින් බ්රාහ්මණ ආධිපත්යට අකමැතිය. ඒ එනිසා පාකිස්තානය ප්රියවේ.
ඉන්දීය විචාරකයෝ මුනීර් ගැන සැකයෙන් බලති. මන්ද ඔහු වඩා විචක්ෂණශීලී බැවිනි. “මුනීර් සියලු විකල්ප කලින් තෝරාගෙන ප්රවේශමෙන්
ගමන් කරනු ඇත. ඔහුට පුළුල් බුද්ධියක් සහ මෙහෙයුම් සැලසුමක් ඇති බැවින් අපි ඔහුව ප්රවේශමෙන් මැන බැලිය යුතුය. එය චෙස් ක්රීඩාවක් වැනිය, එහිදී අපි ඔහුට වඩා පියවර 10ක් ඉදිරියෙන් සිතිය යුතු අතර අපගේම හදිසි සැලසුම් සහ ප්රහාර සමග, අපි ඔහුගේ චලනයන් අනුමාන කළ යුතුය’ යනුවෙන් ඉන්දීය විචාරකයකු සඳහන් කර තිබිණි. අගමැති මෝදි එක එල්ලේම ප්රහාරයක් සඳහා නොගියේ මුනීර් මොනවා කරයිද යන්න විශ්වාස නැති නිසාය. එසේනම් බලවත් ඉන්දීය සොලවන ජෙනරාල් මුනීර් බව පැවසිය යුතුය.
ඉන්දියාවට එරෙහිව තමන් දියත් කරන යුද්ධයට ජාත්යන්තර සහයෝගය ලබා ගැනීම සඳහා ජෙනරාල් මුනීර් පසුබිම සකස් කරමින් සිටින බව පෙනේ. ඩොනල්ඩ් ට්රම්ප් ඇමෙරිකානු ජනාධිපති ධුරයට පත් වූ විට, මුනීර් පාකිස්තානයේ සැඟවී සිට ISIS-K අණදෙන නිලධාරී මොහොමඩ් ෂරිෆුල්ලා අත්අඩංගුවට ගෙන වොෂින්ටනයට පිටුවහල් කිරීමෙන් පසු ට්රම්ප් සමග සම්බන්ධ විය. ඇෆ්ගනිස්ථානයෙන් පිටව යමින් සිටි ඇමෙරිකානු හමුදා සාමාජිකයන් 13 දෙනකු ඝාතනය කළ මාරාන්තික ඇබේ ගේට් බෝම්බ ප්රහාරය ෂරිෆුල්ලා විසින් සැලසුම් කර තිබුණි. ඇමෙරිකාවට උදව් කිරීම සම්බන්ධයෙන් ට්රම්ප් පාකිස්තානයට ස්තුති කර තිබිණි. මේ අත්අඩංගුවට ගැනීම ප්රසිද්ධ කිරීමට සතියකට පෙර, එක්සත් ජනපදය තම ත්-16 යානා නඩත්තු කිරීම සඳහා පාකිස්තානයට ඩොලර් මිලියන 397 ක් නිදහස් කර තිබුණි. පහල්ගම් ප්රහාරය ට්රම්ප් හෙළා දුටු නමුත් පාකිස්තානයට දොස් පැවරුවේ නැත. ඉන්දියාව සමග ගැටුම “වසර දහස් ගණනක් තිස්සේ” පවතින බවත්, දෙරට එක්ව එය විසඳා ගත යුතු බවත් ඔහු කියා සිටියේය. ත්රස්ත ප්රහාරය පිළිබඳ ස්වාධීන පරීක්ෂණයක් සඳහා කටයුතු කරන ලෙස ඉල්ලා චීනය සහ තුර්කිය නිවේදන නිකුත් කර තිබේ. පසුගිය වසර දෙක තුළ, පාකිස්තානය මෙම රටවල් දෙකෙන්ම අති නවීන මිලිටරි උපකරණ මිලදී
ගනිමින් සිටින අතර, චීනයෙන් නවීන ඉලෙක්ට්රොනික යුද උපකරණ මිලදී ගනිමින් සිටී. තම රටේ මූල්ය අර්බුදය නොතකා, මුනීර් හමුදාව නවීකරණය කිරීමේ වැඩසටහනක් ආරම්භ කළ අතර එය දැන් ඔහුට ඉන්දියාව සමග ගැටීමට විශ්වාසයක් ලබා දී ඇති බව පෙනේ.
හිටපු හමුදාපති බජ්වා අනුගමනය කළ මාර්ගය ඉවත දමමින්, මුනීර්ගේ පාකිස්තානය ‘දැඩි රාජ්යයක්’ බවට පත්කර ඇති අතර එය අභ්යන්තර හා බාහිර තර්ජන දෙකටම එරෙහිව ශක්තිමත් සහ නොනැමෙන අතර ශක්තිමත් හමුදා ප්රතිචාරයකට සෑමවිටම සූදානම්ය. විශේෂයෙන්
ඇෆ්ගනිස්තානයේ තලේබාන් රජය පාකිස්තානයේ ඉස්ලාමීය එමීර් රාජ්යයක් සඳහා තල්ලු කරන කැරලිකාර කණ්ඩායමක් වන ටෙහ්රික්-ඊ-තලේබාන් සංවිධානයට නවාතැන් හා අරමුදල් සැපයීම දිගටම කරගෙන ගිය විට 2023 අගභාගයේදී, මුනීර් පාකිස්තානයේ සිටි ඇෆ්ගන් සරණාගතයන් 150,000 කට වැඩි පිරිසක් නෙරපා හැර, ඇෆ්ගනිස්තානයේ පාලක තලේබාන්වරුන් සමග සෘජු ගැටුමකට මුහුණ දුන්නේය. ඉරානය සමග ප්රායෝගික සම්බන්ධතාවයක් පවත්වා ගනිමින් සිටින නමුත් පාකිස්තාන විරෝධී කණ්ඩායම් ඉලක්ක කර ඉරාන භූමියට මිසයිලයක් එල්ල කිරීමට ඔහු පසුබට නොවීය. ස්වාධීන බලුකිස්තානයක් සඳහා සටන් වදින බලුච් කැරලිකාර කණ්ඩායම් මුනීර් දැඩි ලෙස මර්දනය කර ඇත. මේ බලුකිස්තාන කණ්ඩායම්වලට සහාය ලබා දෙන්නේ ඉන්දියාවයි. බලුච් සහ ටීටීපී කැරලිකරුවන් උසිගැන්වීම සම්බන්ධයෙන් මුනීර් ඉන්දියාවට නැවත නැවතත් දොස් පවරා තිබිණි. පාකිස්තානයේ බොහෝ විශේෂඥයන් එය පහල්ගම් ප්රහාරයට හේතුව ලෙස ඉදිරිපත් කරයි. ඉන්දියාවට මුනීර් නොසැලෙන සතුරෙකු බව පෙනෙන්නේ මේ නිසාය.
පාකිස්තාන හමුදාව සෑම විටම රට පාලනය කිරීමේදී සුවිශේෂී කාර්යභාරයක් ඉටු කර ඇත. පාකිස්තානය බිහිවූ දා සිට එනම් වසර 77ක කාලය තුළ, එරට වසර 33 ක් තිස්සේ යුද නීතිය යටතේ පැවතුණි. කෙසේ වෙතත්, මුනීර්, සිවිල් පාලනය පෙරළා දැමීමට කටයුතු නොකළ අතර මෑත කාලයේ බලවත්ම හමුදා නායකයා ලෙස මතු වී තිබේ. ජෙනරාල් සියා-උල්-හක්ගෙන් පසු ඉස්ලාමීය ජාතිකවාදය ඉල්ලා සිටි සහ එය ගෞරවනීය ලාංඡනයක් ලෙස පවා පැළඳ සිටි පළමු හමුදා ප්රධානියා ඔහු ය. ඇත්ත වශයෙන්ම, ඔහු කුරානය කටපාඩම් කර තිබේ. එය ඔහු ඉන්දියාව හා පාකිස්තානය බෙදීමෙන් පසු ජලන්දර් සිට සංක්රමණය වූ ඔහුගේ පියා වන සයිඩ් සර්වාර්ගෙන් ලබාගත් පාඩමකි. රාවල්පින්ඩි හි පාසල් ගුරුවරයකු වන සර්වාර් ද ප්රාදේශීය පල්ලියක සිකුරාදා දේශනය පැවැත්වීය. මුනීර් කුඩා කාලයේ මද්රසාවක අධ්යාපනය ලැබීය. නමුත් ඔහු කිසිවිටක හමුදාවේ ඉහළම තලයට නැඟීම නතර කළේ නැත. ඉන්දියාවේ බාහිර බුද්ධි ඒජන්සිය වන පර්යේෂණ හා විශ්ලේෂණ අංශයේ (RAW) හිටපු විශේෂ ලේකම්වරයකු සහ පාකිස්ථානය පිළිබඳ විශේෂඥයකු වන රානා බැනර්ජි පවසන්නේ,
“මුනීර්ගේ මුල් නම වන අසීම් යන්නෙහි තේරුම ශ්රේෂ්ඨ ගැලවුම්කරුවා යන්නයි, හමුදා ප්රධානියා ආගමික භක්තිය පිළිබඳ ගැඹුරු හැඟීමකින් මෙහෙයවනු ලබන බව පෙනේ. ඔහු විශේෂයෙන් තම ප්රතිවාදීන් නීතිය හමුවට ගෙන ඒමේදී ඉතා සූක්ෂම ය. මෑතකදී, ඔහු හිතාමතාම අපහාසාත්මක ඉන්දියානු විරෝධී ස්වරයක් අනුගමනය කර ඇත.”
චතුර පමුණුව