1948 දී ලංකාව ස්වාධීන පොදුරාජ්‍ය මණ්ඩලයීය රාජ්‍යයක් බවට පත්වීමෙන් පසු මෙම ඉන්දියන් සාගර දූපතට ශක්තිමත් ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවක්, වෙස්ට්මිනිස්ටර් පාලන ක්‍රමයක්, දේශීය ආර්ථිකයක් සහ බාහිර ගැටලු විසඳීම සඳහා ස්වාධීන විදේශ ප්‍රතිපත්තියක් ඇතුළත් වේ. පසුගිය වසර හැත්තෑපහ තුළ බ්‍රිතාන්‍යය සහ ශ්රී ලංකාව අතර නිරන්තර ද්විපාර්ශ්වික හුවමාරුව සහ සහයෝගීතාව වැඩිදියුණු කිරීම සඳහා විදේශ ප්‍රතිපත්ති අවශ්‍යතා ඒකාබද්ධ කිරීම බොහෝ දුරට හැකි වූයේ කොන්සර්වේටිව් සහ කම්කරු පක්ෂ දෙකෙහිම දායකත්වය නිසාය.
බ්‍රිතාන්‍ය රාජ්‍ය තාන්ත්‍රිකත්වයේ මූලික අරමුණක් වන්නේ කොන්සර්වේටිව් සහ කම්කරු පක්ෂවල විදේශ ප්‍රතිපත්ති අනුව රාජ්‍යයේ වගකීම් ඒකාබද්ධව සකස් කිරීම සහ ක්‍රියාත්මක කිරීමයි. තවද සාම්ප්‍රදායික ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී දේශපාලනය මෘදු බලය මත දැඩි ලෙස රඳා පවතී. පශ්චාත්-බ්‍රෙක්සිට් බ්‍රිතාන්‍යයේ, ඉන්දු-පැසිෆික් කලාපයේ බ්‍රිතාන්‍යයට, ඇමරිකා එක්සත් ජනපදය සමඟ කළ හැකි කාර්යභාරය සම්බන්ධයෙන් දෙපාර්ශ්යටම වඩාත් යථාර්ථවාදී දැක්මක් ඇත. එක්සත් රාජධානිය සහ එක්සත් ජනපදය යන දෙකම ඉන්දියානු සාගර කලාපයේ (IOR) නීති මත පදනම් වූ ජාත්‍යන්තර පිළිවෙළ ප්‍රවර්ධනය කිරීමේ අවශ්‍යතා බෙදා
ගනී. මීට අමතරව බ්‍රිතාන්‍යය වසර ගණනාවක් පුරා ශ්රී ලංකාවට වෙළෙඳ, සංචාරක සහ ආයෝජන සඳහා හිතකර ආර්ථික තත්ත්වයන් ලබා දෙමින් අඛණ්ඩව සංවර්ධන ආධාර ලබා දී ඇත. කොන්සර්වේටිව් සහ කම්කරු පක්ෂවල ඉහළ පෙළේ සාමාජිකයන් පසුගිය දශක හත තුළ ශ්රී ලංකාවට රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික මට්ටමින් සංචාර සිදු කර ඇත.
තැචර්, බ්ලෙයාර්, කැමරන් සහ ශ්රී ලංකාව කොන්සර්වේටිව් පක්ෂයේ ප්‍රතිපත්ති ප්‍රකාශය බ්‍රිතාන්‍යයේ ගෝලීය අභිමානය අවධාරණය කරන අතර, පසුව සන්ධාන ශක්තිමත් කිරීමට සහ බලපෑම පුළුල් කිරීමට ඔවුන්ගේ කැපවීම අවධාරණය කරයි. කම්කරු පක්ෂය මානව හිමිකම් සහ ජාත්‍යන්තර නීතිය මත පදනම් වූ බ්‍රිතාන්‍යයේ ගෝලීය භූමිකාව යළි පිහිටුවීමට උත්සාහ කරයි. 19 වන සියවසේ සිට, එහි දේශපාලන වේදිකාව සහ ස්වයං ප්‍රතිරූපය අනුව, කොන්සර්වේටිව් පක්ෂය, බ්‍රිතාන්‍ය අධිරාජ්‍යයේ පක්ෂය විය. 1979 සිට 1990 දක්වා අගමැති තැචර් තරගකාරිත්වයේ ප්‍රමුඛත්වය සහ නිදහස් වෙළෙඳපොළ ගැන විශ්වාස කළේය. මාග්‍රට් තැචර්ගේ ප්‍රතිපත්ති සහ ඉගැන්වීම් ‘තැචර්වාදය’ ලෙස හැඳින්වෙන දර්ශනය බිහි විය. සමස්තයක් වශයෙන් ගත් කල, ඇයගේ ජාත්‍යන්තර ප්‍රයත්නයන් තුළ තැචර්ට බ්‍රිතාන්‍ය විදේශ ප්‍රතිපත්තියේ නව යුගයක් දිනා ගැනීමට හැකි වූ අතර එය විශ්වාසය හා සාර්ථකත්වය මගින් සලකුණු කර ඇත. කොන්සර්වේටිව් සහ ලේබර් ආණ්ඩු පාලන සමයේ රාජ්‍ය සංචාර බ්‍රිතාන්‍යය සහ ශ්රී ලංකාව අතර කැපී පෙනෙන රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික සබඳතා සනිටුහන් කරන ලදී. අගමැති මාග්‍රට් තැචර් 1984 දී ශ්රී ලංකාවට පැමිණියේ පවුම් මිලියන 113 ක වටිනාකමකින් බ්‍රිතාන්‍ය ආධාර ඇතිව ඉදිකරන ලද වික්ටෝරියා වේල්ල උත්සවාකාරයෙන් විවෘත කිරීමටය.
මීට අමතරව මෑත වසරවල මැතිවරණ සම්බන්ධයෙන් ගත් කල, 1997 සිට 2007 දක්වා එක්සත් රාජධානියේ අගමැති ටෝනි බ්ලෙයාර්, මේ දක්වා වඩාත්ම සාර්ථක කම්කරු නායකයා ලෙස පවතී. බ්ලෙයාර් 1812 සිට බ්‍රිතාන්‍යයේ පත්වීම් ලැබූ දීර්ඝතම කම්කරු අගමැති සහ ළාබාලතම අගමැති විය. 1998 මහ සිකුරාදා ගිවිසුම හරහා උතුරු අයර්ලන්ත සාම ක්‍රියාවලියේ ප්‍රගතිය ඔහුගේ විශිෂ්ටතම ජයග්‍රහණයකි. 2015 වසරේ පෞද්ගලික සංචාරයක් සඳහා ශ්රී ලංකාවට පැමිණි හිටපු බ්‍රිතාන්‍ය අගමැති ටෝනි බ්ලෙයාර් “ලෝකයේ වැරදි මත තුරන් කිරීම සඳහා ශ්රී ලංකාව වෙනුවෙන් පෙනී සිටින බවට ඔහු සහතික විය”. එසේම මෑත බ්‍රිතාන්‍ය දේශපාලනය දෙස බලන විට තරුණ නායකයෙකු වූ ඩේවිඩ් කැමරන් ද මාග්‍රට් තැචර්ගේ පක්ෂය සංශෝධනය කළේය. ‘අපේ සමාජය, ඔබේ ජීවිතය’ කැමරන්ගේ කොන්සර්වේටිව් පක්ෂයේ ප්‍රචාරක සටන් පාඨවලින් එකක් වූ අතර, තැචර් සමඟ ඔහු ඇතිකරගත් එකඟතා කරුණු එයින් ඉස්මතු විය. පසුව, බ්‍රිතාන්‍ය අග්‍රාමාත්‍ය ඩේවිඩ් කැමරන් 2013 නොවැම්බර් 15 වන දින පොදුරාජ්‍ය මණ්ඩලයීය රාජ්‍ය නායක සමුළුව සඳහා ශ්රී ලංකාවට පැමිණියේය.
බ්‍රිතාන්‍ය සහ ශ්රී ලංකාව අතර විශේෂ සබඳතාව ශක්තිමත් කිරීම සහ අඛණ්ඩව අවධානය යොමු කිරීම අවශ්‍ය වේ. එක්සත් රාජධානියේ කොන්සර්වේටිව් සහ කම්කරු පක්ෂ සුවිශේෂී ලෙස ශක්තිමත්ව ක්‍රියා කරන අතර බ්‍රිතාන්‍ය විදේශ ප්‍රතිපත්තියේ මූලික රාජ්‍යතාන්ත්‍රික අංශයක් වී ඇත. 2019 මහ මැතිවරණයේදී කම්කරු පක්ෂයට එරෙහිව කොන්සර්වේටිව් පක්ෂය ජයග්‍රහණය කිරීමට බොරිස් ජොන්සන්ගේ දේශපාලනය සමත් විය. අන්තර් පොදුරාජ්‍ය මණ්ඩලයීය ආර්ථික සබඳතා ශක්තිමත් කිරීම සහ පොදුරාජ්‍ය මණ්ඩලයීය රටවල් සමඟ ද්විපාර්ශ්වික වෙළෙඳ ගනුදෙනු කඩිනම් කිරීම සඳහා කොන්සර්වේටිව් පක්ෂය ‘නව පොදුරාජ්‍ය මණ්ඩලයීය ගිවිසුමක්’ යෝජනා කර ඇත. බ්‍රිතාන්‍ය රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික කටයුතු කොන්සර්වේටිව් සහ කම්කරු පක්ෂ, ශ්රී ලංකාවේ සමාජ-ආර්ථික සංවර්ධනයේ හවුල්කරුවෙකු ලෙස නිරතුරුව සිට ඇත. පසුගිය වසරේ ආර්ථික අර්බුදය අතරතුර, එක්සත් රාජධානිය ශ්රී ලංකාවට ආධාර කිරීමට ඉදිරිපත් වෙමින් සිය සහයෝගීතාව පෙන්නුම් කළේය. මෙය ද්විපාර්ශ්වික සබඳතාවල නව උපායමාර්ගික මට්ටමක් කරා ඉදිරියට යෑමේ බලාපොරොත්තුවේ සලකුණකි.
වෙනස්වන ගෝලීය තත්ත්වයන් හමුවේ බ්‍රිතාන්‍ය සහ ශ්රී ලංකාව අතර ශක්තිමත් රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික පැවැත්මක් ආරක්ෂා කර ගැනීම සඳහා බ්‍රිතාන්‍ය කොන්සර්වේටිව් සහ කම්කරු පක්ෂ ඉටු කරන සුවිශේෂී සේවය මෙයන් ඉස්මතු කරයි.
ආචාර්ය ශ්‍රීමාල් ප්‍රනාන්දු
