රටේ සිවිල් පුරවැසියන් වන අපට එදිනෙදා ජීවිතයේදී නොයෙකුත් කරදර සහ ව්‍යසනයන්ට මුහුණදීමට සිදුවේ. නිවෙස්වල, සේවා ස්ථානවල සහ මාර්ගවල හෝ මොනයම් ස්ථානයක කරදරයක් හෝ ආපදා තත්ත්වයක් ඇති වූ විට, එසේ නැතිනම් ගිනි ගැනීමකදී, ගංවතුර හෝ ජල ආපදාවලින් සිදුවන විපත් ආදී කුමන ආකාරයේ ව්‍යසනයන්වලදී පෙරමුණේ සිට ආරක්ෂාව සලසන්නේ පොලිස් නිලධාරීන්ය. ඔබ දිවා රෑ නොබලා දවසේ පැය 24 තුළ සිවිල් වැසියන් වෙනුවෙන් සිදුකරනු ලබන සේවාව අතිමහත්ය. එබැවින් ඔබගේ සේවය මහජනතාවට අත්‍යවශ්‍යම සේවාවක් මෙන්ම, ඔබේ සේවය කෘතවේදීව අගය කළ යුතු ප්‍රශංසනීය සේවාවකි.
රටේ සිදුවන ප්‍රචණ්ඩකාරී සිදුවීම්වලදී ඒවා මැඬපැවැත්වීමට ක්‍රියා කිරීමේදී පොලිස් නිලධාරීන්ට බොහෝ නින්දා අපහාස විඳීමට සිදු වේ. රටේ නීතිය පිළිපැදීම සිවිල් වැසියන්ගේ වගකීම වන අතර, නීතිය ක්‍රියාමක කිරීම පොලිස් නිලධාරීන්ගේ වගකීම වේ. නමුත් ප්‍රචණ්ඩත්වයට එරෙහිව නීතිය ක්‍රියාත්මක කිරීමේදී පොලිසිය වෙත සියලු ආකාරයේ චෝදනා එල්ල වේ. නමුත් ගංවතුර, ගිනි ගැනීම් වැනි ව්‍යසන අවස්ථාවන්වලදී මෙන්ම මංකොල්ලකෑම්, මිනීමැරුම් වැනි අපරාධ අවස්ථාවන් හා යුදමය හෝ අරගලකාරී තත්ත්වයන්වලදී රටේ නීතිය හා සාමය ආරක්ෂා කිරීමත් පොදු ජනතාවගේ ආරක්ෂාව සපයා දීමටත් ඔබේ සේවය අත්‍යවශ්‍ය වේ. එසේම මහලු හෝ ඇස් අන්ධ අයෙකුට එසේත් නැතිනම් දරුවකුට හෝ ආබාධිත පුද්ගලයකුට පාර හරහා යෑමට අවශ්‍ය වූ විට පවා උදව්වට පැමිණෙන්නේ පොලිස් නිලධාරියෙකි. එබැවින් ඔබ මානුෂීය ගුණාංගවලින් හෙබි ඔබේ සේවය මුළුමහත් සමාජයටම ආදර්ශයකි.
වර්තමානයේ රටේ මතුවී තිබෙන ආර්ථික අර්බුදය සමග උද්ගතවී ඇති තත්ත්වය හමුවේ මහජනතාව අතර රටේ පාලනයට විරුද්ධව මතභේදාත්මක තත්ත්වයක් හටගෙන ඇත. මෙයින් තරුණ අරගලකරුවන් සමහරක් නොයෙක් ප්‍රචන්ඩකාරී, නීතියට පටහැනි ක්‍රියාවන් සිදු කරමින් සිටියි. නමුත් මෙහිදී පොලිස් නිලධාරීන්ගේ ක්‍රියාකලාපය පුදුම සහගත ලෙස ආචාරශීලී වේ. ඕනෑම කලහකාරී පිරිසක් ඉදිරිපිට සිටින ඉවසිලිවන්ත සහ හොඳම පුද්ගලයා පොලිස් නිලධාරියා වේ. රටේ සාමය රැකීම සඳහා ඔවුන් ඇප කැප වී සේවය කරයි.
නමුත් බටහිර දූතයන් විසින් නොමඟ යවන ලද කලගුණ නොදත් සමහර කණ්ඩායම් විසින් පොලිස් නිලධාරියාගේ සේවය අවතක්සේරු කොට ඇත. එම සේවය නොසලකා හැර ඇත. සමහර අවස්ථාවලදී එම කණ්ඩායම්වලට විරුද්ධව නීතිය ක්‍රියාත්මක කිරීමේදී පොලිස් නිලධාරීන් යනු මිලේච්ඡ පිරිසක් ලෙස චෝදනා එල්ල කරති.
හිරෝෂිමාවේ සහ නාගසාකියේ න්‍යෂ්ටික බෝම්බ හෙළීම සාධාරණීකරණය කළ සහ හෙළා නොදැකපු බටහිර ජාතීන්ට, කිසිදා ආසියානු රාජ්‍යවල නිදහසේ ආරක්ෂකයන් විය නොහැක. ඔවුන්ට කිසිදා එම වරදින් මිදිය නොහැක. ඔවුන් කොරියාවේ (1950) සහ වියට්නාමයේ (1972) ඔවුන්ගේ අමානුෂිකත්වය පාපොච්ඡාරණය කිරීමට සූදානම්ව සිටි අතර, නෙපාම් සහ ඩිෆෝලියන්ට් ද භාවිතා කළහ. එය සෑම විටම ආසියාතිකයන්ට එරෙහි විය.
කෙසේ වෙතත්, පසුගිය වසර 50 පුරාවට පොලිසියේ උසස් නිලධාරීන් පොලිසියට බැඳුණේ අභිමානයක් සහ උසස් පරමාදර්ශයක් පෙරදැරි කරගනිමිනි. ඔවුන්ට ඉහළ නිලධාරීන් අතර කිසි විටෙකත් නායකයන්වීමට හෝ ඉහළ නිලධාරීන්ගෙන් ලකුණු දමාගැනීමට අවශ්‍යතාවයක් ඇත්තේ නැත. නමුත් ශ්‍රී ලංකාවේ රාජ්‍ය සහ පෞද්ගලික යන දෙඅංශයේම සමහර බලධාරීන් සහ නොයෙකුත් තරාතිරම්වල දූෂිත දේශපාලකයන් විසින් පහසුවෙන් එකඟතාවකට පත් කොට ඔබගේ සේවයට බලපෑම් කිරීමට ක්‍රියා කරන අවස්ථා ද ඇත.
සෑම තරාතිරමකම මිනිසුන් ඔවුන් නීතිමය කැළඹීම්වලට ලක් වූ විට ඔබෙන් අනුග්‍රහය පැතූහ. මේවා රථවාහන වැරදිවලට පමණක් සීමා වූයේ නැත. විශාල වංචා, දූෂණ හා සාපරාධී ක්‍රියාවන් බේරීම සඳහා ද එසේම විය.
සමහර අවස්ථාවල දේශපාලකයන්, ව්‍යාපාරිකයන්, නීතිඥයන්, වෘත්තිකයන් ඇතුළු නීති කඩකරන්නන් ඔවුන්ගේ වාසිය තකා නීතිය මගහැර සිටින්නට පොලිස් නිලධාරීන්ට අල්ලස් දුන් අවස්ථා තිබේ. එවිට නිලධාරීන් අතළොස්සක් ඔවුන්ගේ පරීක්ෂාවට ලක්වුවද නින්දා අපහාස වින්දේ සමස්ත පොලිස් නිලධාරීන්මය. ප්‍රතිප්‍රහාර එල්ල නොකරන ලෙස නියෝග කර ඇති බව දැන දැනම විරෝධතාකරුවන් පොලිස් නිලධාරීන් වෙත ගල්මුල් ප්‍රහාර එල්ල කරති. නමුත් පොලිස් නිලධාරීන් තමන් මුහුණ දෙන අන්තරාය සහ අවමානය ගැන දැන දැනම සුපුරුදු රාජකාරිවල යෙදෙයි.
වරක් එක්සත් ජනපදයේ හුදෙකලා තුවක්කුකරුවකු විසින් පෙර පාසල් ළමයින්ට වෙඩි තැබූ අවස්ථාවේ සන්නද්ධ පොලිස් භටයන් 20 දෙනකු පැය 8 ක් නිකරුණේ නිශ්චලව බලා සිටියාක් මෙන් ක්‍රියා නොකොට, ඔබ පසුබට නොවිය යුතුය.
එසේම 2005 දී එංගලන්තයේ භූගත දුම්රිය ස්ථානයක් තුළ සිදුවූ බස් බෝම්බ ප්‍රහාරයෙන් පසු වීදියේ සේවයේ සිටි පොලිස් කොස්තාපල්වරයා කළ ආකාරයට බ්‍රසීලියානු අහිංසක මිනිසකුට නිකරුණේ උණ්ඩ 20 ක් එල්ලකළාක් මෙන් ඔබ ක්‍රියාකරන්නේ නැත. රටේ දේශපාලනයේ නියුතුව සිටින්නන්ගේ පාලනයේ සහ ජනතාව කෙරෙහි දක්වන සැලකිල්ල යන බහුවිධ දුර්වලතා වසා ගැනීමට ඔබේ ප්‍රධානීන් සහ දේශපාලනඥයන් මහජනතාවට පහර දීමට ඔබව ඉදිරිපත් කළේ බළලුන් ළවා කොස්ඇට බාවා ගන්නා සේය. එය ඉතා ඛේදනීය තත්ත්වයකි.
1971, 1988-89 සහ 1979 සිට වසර 30 කට ආසන්න කාලයක් රට ආරක්ෂා කිරීමේ පළමු පෙළේ සිටියදී පොලිස් නිලධාරීන් 2,000 කට වැඩි පිරිසක් මියගියහ. ඊට එක් ජ්‍යෙෂ්ඨ නියෝජ්‍ය පොලිස්පති කෙනකු සහ නියෝජ්‍ය පොලිස්පතිවරුන් 4 දෙනකු ඇතුළත් විය. 100,000 කට අධික පුරවැසියන් ඝාතනය කර තිබියදීත්, ඔබ ආරක්ෂක අංශ සමඟ එක්ව වසර 30 කට වැඩි කාලයක් ත්‍රස්තවාදීන්ගෙන් රට ආරක්ෂා කරගනු ලැබීය.
1988 දී දේශ ද්‍රෝහී ජනාධිපතිවරයකුට සේවය කරන පිළිකුල් සහගත විදේශ අමාත්‍යවරයෙක්, ත්‍රස්තවාදීන් සතුටු කිරීමට ඔබට යටත් වන ලෙස නියෝග කරන ලෙස පොලිස්පතිවරයකුගෙන් ඉල්ලා සිටියේය. නැගෙනහිර සිටින නිලධාරීන් 600 ක් පමණ ආපසු සටන් කිරීමට සූදානම් වුවද, සමහර ඉහළ නිලධාරීන් ප්‍රශ්න කිරීමකින් තොරව උසස් නියෝගවලට කීකරු විය. නමුත් නොගැඹුරු සොහොන්වල අල්ලා ගැනීමෙන් පසු පැය කිහිපයක් ඇතුළත එම නිලධාරීන් කපා වළලනු ලැබීය. කිසිවකු තවමත් ඔවුන්ගේ දුෂ්ටකම් පිළිගෙන හෝ දඬුවම් ලබා දී නැත.
අධික දුකෙන් සහ වරදකාරී හැඟීමෙන් පොලිසියේ කිහිප දෙනෙක් ඔබ වෙනුවෙන් නැවත නැවතත් පෙනී සිටියහ. එකදු දේශපාලනඥයෙක්වත් මේ ගැන කරදර වූයේ නැත. කෙසේ වෙතත් ඝාතනය වූ පොලිස් නිලධාරීන් 600 දෙනා සිහිවීමට ස්මාරකයක් හෝ නොතිබුණද, ජනතාවට නම් මෙය අමතක වී නැත. ත්‍රස්තවාදීන් සමඟ ඩීල් දැමීම සඳහා තම රටවැසියන් පාවාදීමට සූදානම් වූ පිළිකුල් සහගත දේශපාලකයන් විසින් ඔවුන්ව සමූල ඝාතක කොටි සංවිධානයට බිලි දෙන ලදී. ශ්‍රී ලංකාවේ සේවයේ ඔබේ යුතුකම ඉටු කිරීමේදී ඔබේ ප්‍රධානීන් විශ්වාස කර ඔවුන්ගේ දෝෂ සහිත නියෝගවලට කීකරු වීම නිසා ඔබට වූ අගතිය හා අපරාධය එසේ විය.
පසුගියදා සමහර අරගලකරුවන් ඔබව බාධකයක් ලෙස සලකා ගඩොල්, ගල් සහ ගල් කැටවලින් පහර එල්ලකරන විට පවා, ‘සාමකාමී’ රැස්වීමේ අයිතිය ක්‍රියාත්මක කිරීමට ඔබ ක්‍රියා කළේය. එසේම අරගලකරුවන් විසින් ජනාධිපතිතුමාගේ පෞද්ගලික නිවසට කඩා වදින බවට තර්ජනය කළහ. පසුව ඔවුන් අගමැතිගේ නිවස හුදකලා කිරීමට උත්සාහ කළහ.
ත්‍රිකුණාමලය නාවික හමුදා තටාකාංගණයේ ප්‍රධාන පිවිසුම් ගේට්ටුව අබියස සිටි ආරක්ෂක සෙබළුන්ට අරගලකරුවන් දහස් ගණනක් තර්ජනය කළ විට එම කණ්ඩායමට නායකත්වය දුන්නේ කාන්තාවක් විසිනි. ඉතා කලහකාරී ලෙස හැසිරුණු එම කාන්තාව “කපපන්, කපපන්, කෑලිවලට කපපන්” කියා කෑගසන විටදී පවා පොලිස් නිලධාරීන් සිය සාමකාමී අභිප්‍රාය පැහැදිලිවම ප්‍රකාශ කළහ. එම අවස්ථාවේදී පවා තර්ජනකරුවන්ට ඔබ නොනැමුණු අතර ස්ථිරව ක්‍රියා කළේය. රටේ නීතිය හා සාමය සුරකිමින් රට ස්ථාවරව තැබීම සහ රටේ අරාජිකත්වය වැළැක්වීම පසුගිය මාස කිහිපය තුළ ඔබගේ දෛනික රාජකාරිය වූ අතර අද වන විට එය සාර්ථක වී ඇත. එය ඉදිරියටද එසේම වනු ඇත.
සමහර කොන්ද පණ නැති ජ්‍යෙෂ්ඨ නිලධාරීන් සහ ආත්මාර්ථකාමී දේශපාලන නායකත්වයන්ගේ අතපෙවීම නිසා පොලිස් සේවය ව්‍යාකූල වූ අවස්ථාද ඇත. ලොකු ලොක්කන් උනන්දු වන්නේ තමන් ගැන පමණි. ප්‍රචණ්ඩකාරී සතුරු සහ තර්ජනාත්මක මැර කණ්ඩායම් මැඬපැවැත්වීම සඳහා හුදෙක් කඳුළු ගෑස් සහ ජල ප්‍රහාරවලින් කිසිදු සැලසුමක්, උපාය මාර්ගයක් හෝ උපක්‍රමයක් නොමැතිව පොලිසිය මිනිසුන්ගේ බාධකවලට පහර දීමට ලක් කරයි. ඔවුන් ඇමක් ලෙස යොදා ගන්නේ මුල් ‘සාමකාමී’ විරෝධතාකරුවන්ය. 1988-89 ජනතා විමුක්ති පෙරමුණේ උපක්‍රම සිහිගන්වමින් මැර කල්ලි නායකයන් එම සාමකාමී අරගල පිටුපස හොඳින් සැඟවී සිටිති.
අද, ආහාර, ඉන්ධන, ඉවුම් පිහුම් ගෑස් ඇතුළු අත්‍යවශ්‍ය ද්‍රව්‍ය හිඟකම සහ පෝලිම්වල බලාපොරොත්තු සුන්වීම නිසා ජනතාව ඉතා අසීරු තත්ත්වයකට තල්ලු වී ඇති නමුත් ආදර්ශවත් විනයක් ඇතිව, ජනතාවගේ ඉවසීම රඳවා ඇත. දිගින් දිගටම දේශපාලකයන්ගේ කුමන්ත්‍රණ ක්‍රියාත්මක කිරීම ඔවුන්ගේ ජනතාවගේ මෙම තත්ත්වය තවත් උග්‍ර කර ඇත. එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස රාජ්‍ය නොවන සංවිධාන සහ ඔවුන්ගෙන් වැටුප් ලබන්නන් රටේ සමාජය තුළට රිංගා ගැනීම ප්‍රශ්නයකි. එහෙත් පොලිස් නිලධාරීන් සහ ක්ෂේත්‍රයේ ඔබගේ ආසන්නතම ප්‍රධානීන් අර්බුදකාරී කාලවලදී අතිවිශාල දුෂ්කරතාවලට එරෙහිව විශිෂ්ට කාර්යයක් කර ඇත.
ඔබගේ සේවය අනිවාර්යයෙන් අපට අවශ්‍ය වේ. පොලිසිය යනු අපගේම සමාජය පිළිබිඹු කරන්නකි. ඔවුන්ද අනෙක් අය හා සමාන සමාජ පසුබිමකින් පැමිණ ඇත. ඔබ අසමත් වුවහොත් සාමාන්‍ය මහජනතාව ලෙස අපිද එයට වගකිව යුත්තෝ වෙමු. අපි ඔබව විවේචනය කරනවානම් එය රටේ මහජනතාව වශයෙන් අපටම කරගන්නා වරදකි, අකටයුත්තකි. කිසිවකු ඔබේ රාජකාරියට ඇඟිලි ගැසීම, ආත්මාර්ථකාමී ලෙස තමන්ගේ නීති විරෝධී අරමුණු සාක්ෂාත් කර ගැනීම සඳහා පුද්ගලික වාසි සඳහා බලපෑම් කිරීම නීතිය සහ සාමය යන දෙකම විකෘති කිරීමක් සහ අපයෝජනය කිරීමකි. ඔබේ ඉවසීම, අවබෝධය පිළිබඳව අප ඔබට ණයගැතිය.
ඔබ අපමණ කැපකිරීම් කළත් අධම දේශපාලකයන් සහ ඔවුන්ගේ හිතවතුන් ශ්‍රී ලංකාවට දායාද කර ඇති සියලු ව්‍යසනයන් වෙනුවෙන් ඔබට නිහඬව සිටින්නට සිදුවී ඇත. රටේ හිටපු පාලකයන් විසින් වසර 75කට ආසන්න කාලයක් රාජ්‍ය සේවකයන් සහ විශේෂයෙන්ම පොලිසිය යටපත් කර, දූෂණය කර, අපයෝජනයට ලක් කර ඇත. මෑත කාලයේ පොලිසියේ සහ පොලිස් කොමිසමේ ඉහළ නිලයන් රැසක් නීතියේ ආධිපත්‍යය සහ සමස්ත අධිකරණ පද්ධතිය ආරක්ෂා කිරීමට නැඟී සිටීම වෙනුවට තම තත්ත්වය පාවා දෙමින් තම වාසිය තකා දේශපාලන රැල්ලට යටවී ඇත. මේ ගැන කිසිවෙක් සැලකුවේ නැත. එහෙත් ඔබ දිවා රෑ නොබලා ප්‍රචණ්ඩකාරී කණ්ඩායම්වලට මුහුණ දී ඔබේ රාජකාරිය වෙනුවෙන් නොසැලී ක්‍රියා කළේය. ඔබේ පවුලේ අවශ්‍යතා සොයා බැලීමට ඔබට වෙලාවක් තිබුණේ නැත. දේශපාලකයෝ සහ සමහර මාධ්‍ය ඔබේ සේවය හෑල්ලුවට ලක් කළත් බහුතරයක් මහජනතාව ඔබේ සේවය හොඳාකාරව දනී.
දූෂිත මැති ඇමැතිවරුන්, ලාභ ලබන ව්‍යාපාරිකයන්ගේ සිට අඩු ආදායම් ලාභී පුරවැසියන් ඇතුළු රටේ සියලු මහජනතාව, තම නිවෙස්වල සහ සේවා ස්ථානවල ආරක්ෂිතව ජීවත්වන්නේ ඔබේ සේවය නිසාය. ඔබ ලොක්කන්ගේ අපයෝජනයට ලක් වූවත්, නින්දා අපහාසවලට ලක් වූවත්, ඔබට සමාව නොදී සිටියත්, ඔබේ ප්‍රධානීන්ගේ සහ සියලුම දේශපාලනඥයන්ගේ සහ අනෙකුත් නීති කඩකරන්නන්ගේ පාපයන් වෙනුවෙන් දිවා රෑ නොබලා වෙහෙසවී ඒ සියලු දේම ඔබ විඳදරා ගනියි. නගරවල සහ වීදිවල පමණක් නොව ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවල, කඳුකරයේ, කැලෑවල, ගොවි බිම්වල ආදී අස්සක් මුල්ලක් නෑර වෙසෙන ජනතාව වෙනුවෙන් ඔබ සේවය කරයි. ආයුධ පාවිච්චි නොකොට, ජල ප්‍රහාර සහ කඳුළු ගෑස් පමණක් භාවිතා කර, සංඛ්‍යාව ඉක්මවා ගිය, ‘සාමකාමී’ කැරලිකරුවන් දහස් ගණනක් පාර්ලිමේන්තුව ඇතුළු පොදු ස්ථානවලට කඩා වැදීම වැළැක්වීම පිළිබඳව සියලුම දෙනා ඔබට ස්තුතිවන්ත විය යුතුය. ඉදිරියේදීත් ඔබ සුපුරුදු පරිදි නිරායුධ පීඩිත ජනතාවට උදව් කරමින් ඔබේ රාජකාරිය කරමින්, නීතිය හා සාමය ආරක්ෂා කරන බව අපි දනිමු.
අන්තවාදීන් විසින් වෛරය පතුරුවා හරිමින් ජනතාව අතර භේද ඇති කරයි. නමුත් සාමාන්‍ය මහ ජනතාව ඔබේ සේවය වටහාගෙන ඇත. ඔබට ණයගැති විය යුතු බව හඳුනාගෙන ඇත.
තම රාජකාරිය නිසි ලෙස ඉටු කරන්න පොලිස් නිලධාරීන්ට, රටේ බුද්ධිමත් මහජනතාව සෑමවිටම ගරු කරනු ලබයි. තම විවේචකයන්ට තේරුම් ගැනීමට හෝ පිළිගැනීමට අපහසු වුවද, පොලිසිය හුදෙක් තම රාජකාරිය ඉටු කිරීමේදී මහජනතාව අපේක්ෂා කරන දේ කිරීමට සැදී පැහැදී සිටියි. ඒ පොලිසියේ සදාචාරයයි. පොලිසිය යනු යම් කිසි සිද්ධියකදී මුලින්ම ඉදිරිපත්වන විශිෂ්ට බලවේගයක් බව මෑතකදී බේරුවලදී කුඩා දරුවකු ඝාතන සිද්ධියේදී (2022 ජූලි) දක්නට ලැබුණි. ඔවුන් පැය කිහිපයකින් දරුවාගේ මිනීමරුවා සොයා ගන්නට සමත්විය. 1960/70 ගණන්වල ශ්‍රීපාද කඳු මුදුනට යන මාර්ගයේ පාලු කඳු මුදුනක තිබී ජර්මානු සංචාරකයකුගේ හිස නැති මළ සිරුරක් සොයාගත් ආකාරය වැඩිහිටියන්ට මතක ඇති. මෙය සිදුවූයේ කෙසේද? දේශපාලන ඇඟිලි ගැසීම් තිබුණේ නැත.
පොලිසියේ සූක්ෂම බුද්ධිය මෙහෙයවා දියත් කරනු ලැබූ මෙහෙයුම්වලින් අනාවරණය කර ගැනීමට හැකිවූ මෙවැනි සාපරාධී අපරාධ මෙපමණකැයි ගණනය කළ නොහැක.
‘රාළහාමි, ඔබ සෑම විටම මට වඩා හොඳ මිනිසෙකි.’
(2022 අගෝස්තු 12 දින The Island පුවත්පතේ පළවූ ‘Magnificent Sri Lanka Police’ ලිපියේ සිංහල පරිවර්තනය)
● ලලින් ප්‍රනාන්දු
